Solüsyon Madenciliği Tuz Üretimi

Coğrafya TR 04 Haziran 2020

         Çözelti madenciliği tuz, trona (Trona, tabiatta doğal olarak bulunan soda minerallerinden en yaygın olanıdır.), kükürt ve bazı kaolinler (granit kayaçlardan elde edilen bir kil türüdür arı kilde denir..)gibi endüstriyel hammaddeler için üretim yöntemi olup, literatürde son 60 yıldır devamlı artarak kullanılmış ve geliştirilmiştir ve aynı zamanda Çözelti madenciliği, düşük tenörlü veya bulundukları yer dolayısıyla ulaşılamayan ve bu nedenlerle de açık ve yeraltı madencilik yöntemlerinin uygulanamadığı madenlerin değerlendirilmesinde kullanılması ekonomik ve çevresel açıdan uygun olan bir yöntem olarak da tanımlanır. Çözelti madenciliği dünyada bir çok işletmede özellikle Amerika Birleşik Devletleri' nde (Wyoming Bölgesinde) kullanılmaktadır. Olumsuz bir özellik olarak yer altı sularının kirliliğini söyleyebiliriz.

                    Tuz                                                       Kaolin                                              Trona

         Solüsyon madenciliği en basit tanımıyla çözelti madenciliği, yer altında bulunan suda çözünebilir maddelerin; bir boru yardımıyla gönderilen su içerisinde çözdürülerek yüzeye çıkarılmasıdır.

Tuz genelde 3 yöntemle elde ediliyor ve de 4. bir yöntem Solüsyon madenciliği

1-Tuz Gölleri: İlk sıradaki yöntem olan tuz göllerinden tuz üretimi, ülkemizde de yoğun bir şekilde uygulanmaktadır.Örneğin başta tuz gölü

2-Deniz Suyu: Tuz üretim süreci iklim şartlarına göre Mart-Nisan aylarında deniz suyunun pompalarla havuzlara alınmasıyla başlar. Buharlaştığında yoğunluğu artan deniz suyu, önce üst kademe havuzlara daha sonra da kristalizasyon havuzlarına aktarılır. Kristal havuzlarda buharlaşmaya devam eden deniz suyu tuzca doyma noktasına geldiği için kristal havuzunun zeminine tuz dökmeye başlar. Denizden pompalarla su çekme ve yoğunlaşan deniz suyunun kristal havuzlarda tuz dökme döngüsü Eylül ayına kadar devam eder ve bu andan itibaren doğal deniz tuzu üretimi yapılır. Örneğin Çamaltı Tuzlası İzmir

3-Tuz Mağaraları: Tuz mağaraları, görece olarak tuz göllerine göre daha temizdir. Ancak burada da üretim sırasında kullanılan dinamit ve nitrat içerikli patlayıcılar kullanılmaktadır.

4-Solüsyon (Çözelti) Madenciliği ile tuz üretimi nasıl yapılır: Başta tuz olmak üzere; soda, kükürt ve bazı kaolinlerin klasik metotlarla üretimi zorsa veya ekonomik değilse, maden yatağına kadar sondajla inip kuyuya özel tekniklerle boru döşemek, su vermek veya sulu bir seviyeden su almasını temin etmekle madenin erimesi sağlanarak basınçlı hava ile eriyiğin yeryüzüne çıkarılması suretiyle uygulanan üretim metodudur. Tuz elde edilen tabaka kaynağı milyonlarca yıl önceye ait olabilir. Çözelti madenciliği yöntemi ile tuz üretiminde, yüzeyden iç içe geçmiş iki borudan oluşan bir boru hattı, sondaj ile yer altındaki tuz madenine kadar indirilir. İç kısımdaki borudan temiz su gönderilerek tuzun bu su içerisinde çözünmesi sağlanır. Daha sonra ise, tuzlu haline gelen çözelti, dıştaki boru vasıtasıyla yüzeye pompalanır. Su buharlaştırıldığında ise geriye tuz kalır. Ülkemizde de yaygın olarak çeşitli firmalar tarafından kullanılmaktadır.

1.Yöntemle tuz üretimi

2.Yöntemle tuz üretimi

Bunu Paylaşabilirsiniz.